جوان آنلاین: گویا دور پنج مذاکرات که گفته شده قرار است در اروپا برگزار شود، همسو با توهمات اروپاییان که به جریان مذاکرات تزریق میکنند، به ویتکاف نماینده امریکا نیز این توهم را داده که برخلاف روح و جریان حاکم بر مذاکرات، روی «ظرفیت غنیسازی» ایران خط بکشد! هرچند یک مقام آگاه به «جوان» گفت ویتکاف در مذاکرات پیشین به مذاکرهکنندگان ایرانی گفته آنچه من در این جلسات میگویم ملاک است و اظهارات رسانهای من با اهداف دیگری انجام میشود! این ممکن است، زیرا عباس عراقچی، مذاکرهکننده ایرانی نیز بعد از چندینبار اعتراض به این اختلاف مواضع، اکنون دیگر اظهارات ویتکاف را با یک جمله متقابل پاسخ میدهد و اعتراض شدیدی ندارد! عراقچی که این روزها به دلیل شرکت در جلسات مختلف، بیشتر در دسترس رسانههاست، بلافاصله با این پرسش خبرنگاران روبهرو شد که چه جوابی برای ویتکاف دارید: «او از واقعیتهای مذاکراتی دور است. غنیسازی در ایران ادامه خواهد داشت. درخواستهای غیرواقعی به نتیجه نمیرسد».
سخنان ویتکاف، اما دریدهتر از همیشه است: «حتی اجازه نمیدهیم [در ایران]یکدرصد ظرفیت غنیسازی وجود داشته باشد، زیرا غنیسازی امکان تسلیحاتی شدن را فراهم میکند و ما اجازه نمیدهیم بمبی به اینجا برسد. ما پیشنهادی در اینباره بدون بیاحترامی به ایرانیها تحویل دادهایم». بیاحترامی واقعی این نیست که ادبیات خوب استفاده نکنید، بیاحترامی واقعی خطکشیدن روی حقوق مسلم یک ملت است که یک قانون بینالمللی است.
پاسخ عراقچی اگرچه صریح است، اما نشان از آن دارد که تکرار ادعاهای امریکا حوصله او را سر برده است! حوصله روزنامهها از این همه هجو، سخن تکراری و ادعاهای بیسرانجام نیز سر رفته است. این خاصیت سیاست است و هرکس که بیشتر حوصله کند، پیروز است.
استیو ویتکاف در تازهترین اظهارات خود با تأکید بر اینکه امریکا اجازه غنیسازی اورانیوم یک درصدی را هم به ایران نخواهد داد، بار دیگر موضع سختگیرانه واشینگتن را در قبال برنامه هستهای تهران اعلام کرد، اما عراقچی در واکنش تأکید کرد که غنیسازی بدون وقفه ادامه خواهد یافت. اصرار امریکا بر محرومسازی ایران از حق غنیسازی، ادامه همان توهمات دیرپای اروپایی است که با نادیده گرفتن واقعیتهای هستهای ایران، در پی امتیازگیری بیشتر هستند و این رویکرد نهتنها غیرسازنده است، بلکه مسیر مذاکرات را از تعامل منطقی به سمت تقابل و بنبست سوق میدهد.
به رغم اظهارات مقامات ایرانی مبنی بر اینکه توقف غنیسازی اورانیوم خط قرمز بوده و به هیچ وجه بر سر آن مذاکره نخواهند کرد، مقامات کاخ سفید همچنان بر خواستههای جنجالی خود پافشاری میکنند. استیو ویتکاف، فرستاده ویژه رئیسجمهور امریکا به غرب آسیا که در هفتههای اخیر اظهارات متناقضی را درباره مذاکرات هستهای با ایران مطرح کرده است، دیروز هم در گفتوگویی این لفاظیها را تکرار کرد. ویتکاف در گفتوگو با شبکهایبیسینیوز در پاسخ به این سؤال که طرح کلی توافقی که «دونالد ترامپ» رئیسجمهور امریکا به دنبال دستیابی به آن با ایران است، چگونه به نظر میرسد، پاسخ داد: «رئیسجمهور صراحتاً گفته است که میخواهد به شکل دیپلماتیک و با گفتوگو این مسئله را حل کند. او تمامی سیگنالها را در این باره نشان داده است. او مستقیماً نامههایی برای رهبر عالی ایران ارسال کرده است. من هم برای انتقال این پیام اعزام شدم و آن را رساندهام.»
فرستاده ویژه کاخ سفید گفت: «از سوی دیگر، ما خط قرمز واضحی داریم که غنیسازی است. ما حتی نمیتوانیم اجازه یک درصد ظرفیت غنیسازی را بدهیم. ما پیشنهادی به ایرانیها ارائه کردهایم که فکر میکنیم بدون بیاحترامی به آنها به بخشهایی از این مسئله میپردازد. بنابراین، این حائز اهمیت است. ما میخواهیم در این زمینه به راهکاری دست پیدا کنیم و فکر میکنیم که میتوانیم. اما همه چیز از دیدگاه ما، با توافقی آغاز میشود که شامل غنیسازی نیست. نمیتوانیم چنین چیزی داشته باشیم چراکه غنیسازی امکان تسلیحاتسازی را فراهم میکند. ما اجازه رسیدن یک بمب به اینجا را نمیدهیم.، اما غیر از این، راههای زیادی برای ما وجود دارد که در این مذاکرات به اهدافمان دست پیدا کنیم. از نظر ما، زمانی در این هفته در اروپا دیدار خواهیم کرد. امیدواریم که به نتایج مثبت واقعی بینجامد.»
غنیسازی ادامه مییابد
در واکنش به اظهارات ویتکاف، سیدعباس عراقچی، وزیر خارجه ایران دیروز در گفتوگو با خبرنگاران تأکید کرد که غنیسازی در ایران ادامه مییابد. عراقچی با بیان اینکه زمان مذاکرات مشخص شده و به زودی اعلام میشود، تأکید کرد: «اگر طرف امریکایی درخواست غیرواقعی داشته باشد به نتیجه نمیرسیم.» برخلاف ادعای امریکا، عراقچی همچنین به این مسئله هم اشاره کرد که تاکنون پیام مکتوبی از طرف واشینگتن دریافت نکردهایم.
ایران و امریکا تاکنون چهار دور مذاکرات غیرمستقیم را با میانجیگری عمان برای رسیدگی به مسئله برنامه هستهای ایران انجام دادهاند. طرفین به طور کلی روند این مذاکرات را خوب ارزیابی کرده و گفتهاند ایدههای مفیدی در جریان گفتوگوها مطرح شده و جریان مذاکرات از کلیات فاصله گرفته است. با این حال، اصرار امریکا بر توقف کامل غنیسازی اورانیوم در ایران، روند مذاکرات هستهای را با چالشی جدی روبهرو کرده است. در حالیکه ایران همواره بر حق خود برای غنیسازی در چارچوب مقررات آژانس بینالمللی انرژی اتمی تأکید دارد، موضع سختگیرانه واشینگتن مبنی بر ممنوعیت هرگونه غنیسازی، توازن در مذاکرات را برهم زده و فضای بیاعتمادی را تشدید خواهد کرد. این سیاست نشان میدهد امریکا هنوز به دنبال راهحلی سیاسی نیست و ادامه این رویکرد میتواند پنجرههای دیپلماسی را ببندد و مذاکرات را به نقطهای برساند که بازگشت از آن بسیار دشوار باشد.